20-nji asyryň başynda estetiki taýdan täsirli ofis oturgyçlarynyň köpdügine garamazdan, ergonomiki dizaýn üçin pes nokatdy.Mysal üçin, Frank Lloýd Wraýt köp täsirli oturgyç ýasady, ýöne beýleki dizaýnerler ýaly, ergonomikadan has köp oturgyç bezegi bilen gyzyklandy.Käbir hadysalarda adam işjeňligini göz öňünde tutýardy.1904-nji ýyldaky “Larkin Building” oturgyjy ýazyjylar üçin niýetlenipdi.Typazýan maşyn öňe egilende, oturgyç hem şeýle.
Soňra "janyna kast edýän oturgyç" diýlip atlandyrylýan oturgyjyň durnuksyzlygy sebäpli, Wraýt öz oturgyjyňyzyň gowy bolmagyny talap edip, dizaýnyny gorady.
Kompaniýanyň başlygy üçin döreden oturgyjyny öwrüp we beýikligini sazlap boljak iň uly ofis oturgyçlaryndan biri hasaplandy.Oturgyç häzir Metropoliten sungat muzeýinde.
1920-nji ýyllarda rahat oturmak adamlary ýalta edýär diýen pikir şeýle bir ýaýrapdyr welin, zawodlarda işleýänler arkasyz oturgyçlarda otyrdylar.Şol döwürde öndürijiligiň peselmegi we işgärleriň keselleri, esasanam aýal işçileriň arasynda arzalar köpelýärdi.Şeýlelikde, Tan-Sad kompaniýasy bazara arka beýikligini sazlap biljek oturgyç goýdy.
Ergonomika 1950-nji we 1960-njy ýyllarda kem-kemden meşhur boldy, ýöne bu termin 100 ýyl gowrak öň ýüze çykypdy we Ikinji jahan urşuna çenli öňe çykmady.Geçirilen gözlegler Ikinji jahan urşundan soň köp oturmagyň zerurdygyny görkezdi.Herman Miller dizaýneri Jorj Nelson tarapyndan döredilen 1958-nji ýyldaky MAA oturgyjy, arkasynyň we binýadynyň özbaşdak egrelip, iş ýerinde adam bedeni üçin täze tejribe döredendigi üçin täze boldy.
1970-nji ýyllarda senagat dizaýnerleri ergonomiki ýörelgeler bilen gyzyklandylar.Amerikanyň iki sany esasy nyşanly kitaby bar: Genriý Dreýfussyň "Adam ölçegi" we Niels Diffrientiň "Adamzat" eseri ergonomikanyň çylşyrymlylygyny görkezýär.
Onýyllyklaryň dowamynda oturgyjyň yzyndan gelýän ergonomist Rani Lueder, iki kitabyň awtorlarynyň käbir ugurlarda artykmaçlyk edýändigine, ýöne bu ýönekeýleşdirilen görkezmeleriň oturgyjyň ösmegine kömek edýändigine ynanýar.Devenritter we dizaýnerler Wolfgang Mueller we William Stumpf bu tapyndylary durmuşa geçirip, bedeni goldamak üçin galypdan ýasalan poliuretan köpügini ulanmagyň usulyny oýlap tapdylar.
1974-nji ýylda häzirki zaman önümçilik magnaty Herman Miller Stumpf-dan gözleglerini ofis oturgyjyny dizaýn etmegini isledi.Bu hyzmatdaşlygyň netijesi ilkinji gezek 1976-njy ýylda çykan Ergon başlygydy. Ergonomika hünärmenleri bu oturgyç bilen ylalaşmasa-da, ergonomikany köpçülige getirendigi bilen ylalaşmaýarlar.
“Ergon” kafedrasy in engineeringenerçilik nukdaýnazaryndan öwrülişikli, ýöne owadan däl.1974-nji ýyldan 1976-njy ýyla çenli Emilio Ambasz we GiancarloPiretti in engineeringenerçilik we estetikany birleşdirýän we sungat eserine meňzeýän "Oturgyç oturgyjyny" tasladylar.
1980-nji ýylda ofis işi ABŞ-nyň iş bazaryndaky iň çalt ösýän segment boldy.Şol ýyl norwegiýaly dizaýnerler Piter Opswik we Swin Gusrud arka agyrysyna, dowamly stoluň oturmagyna we beýleki saglyk meselelerine alternatiw çözgüt tapdylar: Oturmaň, dyza çökmäň.
Adaty sag burçly oturgyçdan ýüz öwürýän Norwegiýanyň Balans G oturgyjy öňe burç ulanýar.Balans G oturgyjy hiç wagt üstünlik gazanyp bilmedi.Imitatorlar, dizaýny çynlakaý gözden geçirmän, bu oturgyçlary köpçülikleýin öndürdiler, bu bolsa dyz agyrylary we beýleki meseleler barada yzygiderli arzalara sebäp boldy.
1980-nji ýyllarda kompýuterler ofisleriň möhüm bölegine öwrülensoň, kompýuter bilen baglanyşykly şikesler köpeldi we köp ergonomiki oturgyç dizaýnlary has köp durmaga mümkinçilik berdi.1985-nji ýylda Jerom Congleton tebigy we nol agyrlyk güýji diýip häsiýetlendiren we NASA tarapyndan hem öwrenilen Pos oturgyjyny taslady.
1994-nji ýylda Herman Miller dizaýnerleri Williams Stumpf we Donald Çadwik Allen oturgyjyny tasladylar, belki daşarky dünýäde belli bolan ýeke-täk ergonomiki ofis oturgyjy.Oturgyçda täzelik, lomber oňurgany goldaýar, egri arka ýerleşdirilen şekilli ýassyk, beden bilen dürli pozisiýalara uýgunlaşyp bilýär, telefonda gürleşmekden ýa-da ýazmak üçin öňe egilmekden ybarat.
Gözleg wagtynda serhoş bolup, aýlanýar we dünýä ýüzüne tüýkürýän dizaýner bar.1995-nji ýylda, Allen oturgyjynyň peýda bolmagyndan bir ýyl soň, Jenny Pinteriň hudo .nik we heýkeltaraş diýip atlandyran Donald Judd arkasyny ulaltdy we göni, guty ýaly oturgyç döretmek üçin oturgyjyň hereketini ýokarlandyrdy.Arkaýynlygy barada soranlarynda, "göni oturgyçlar iýmek we ýazmak üçin iň gowusy" diýdi.
Allen oturgyjy girizileli bäri, täsirli oturgyçlar köp boldy.Aralykda ergonomika sözi manysyz boldy, sebäbi öňkülerinden has köp we has gowy gözlegler bar, ýöne oturgyjyň ergonomikdigini ýa-da ýokdugyny nädip kesgitlemelidigi barada standart ýok.
Iş wagty: Iýun-16-2023